راهنمای عملی افزایش فضای دیسک در ماشین‌های مجازی

راهنمای عملی افزایش فضای دیسک در ماشین‌های مجازی

یکی از چالش‌های متداول در مدیریت ماشین‌های مجازی، کمبود فضای دیسک پس از مدتی کار با آن‌ها است. این مسئله به ویژه در محیط‌های توسعه، تست و اجرای نرم‌افزارها به سرعت رخ می‌دهد. با گسترش پروژه‌ها، نصب ابزارهای جدید و تولید داده‌های موقت، فضای دیسک به سرعت پر شده و نیاز به مدیریت بهینه دارد. در این مقاله، به روشی ساده و دو مرحله‌ای برای افزایش فضای دیسک در ماشین‌های مجازی ویندوز می‌پردازیم.

چرا نیاز به افزایش فضای دیسک داریم؟

دلایل اصلی کمبود فضای دیسک

افزایش حجم پروژه‌ها و داده‌ها: با پیشرفت پروژه‌های نرم‌افزاری، حجم کدها، کتابخانه‌ها و فایل‌های وابسته به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد. این رشد طبیعی منجر به مصرف سریع فضای دیسک می‌شود.

نصب ابزارهای توسعه: محیط‌های توسعه معمولاً به ابزارهای متعددی مانند کامپایلرها، دیباگرها، کتابخانه‌ها و فریم‌ورک‌های مختلف نیاز دارند که هر کدام فضای قابل توجهی را اشغال می‌کنند.

فایل‌های موقت و کش: در طول فرآیند توسعه و تست، سیستم عامل و برنامه‌ها مقادیر زیادی فایل موقت، کش و لاگ تولید می‌کنند که به مرور زمان فضای ارزشمند دیسک را مصرف می‌کنند.

ساخت‌های متعدد (Multiple Builds): در فرآیند توسعه، معمولاً چندین نسخه از برنامه ساخته و تست می‌شود که هر کدام فضای جداگانه‌ای نیاز دارند.

ابزارهای مجازی‌سازی و کانتینرها: با محبوبیت روزافزون کانتینرها و ابزارهای مجازی‌سازی مانند Docker، فضای دیسک به سرعت توسط imageها و containerها پر می‌شود.

عواقب کمبود فضای دیسک

کمبود فضای دیسک می‌تواند منجر به مشکلات متعددی شود:

• کاهش عملکرد سیستم

• خطا در نصب به‌روزرسانی‌ها

• عدم توانایی در کامپایل پروژه‌ها

• از دست رفتن داده‌ها

• اختلال در فرآیندهای توسعه و تست

مرحله اول: افزایش فضای دیسک در نرم‌افزار مجازی‌سازی

Virtual Box

مراحل افزایش فضای دیسک در Virtual Box:

1. توقف ماشین مجازی: اطمینان حاصل کنید که ماشین مجازی کاملاً خاموش است و در حالت ذخیره شده (saved state) نیست.

2. دسترسی به Virtual Media Manager:

   • Virtual Box را اجرا کنید

   • از منوی File گزینه Virtual Media Manager را انتخاب کنید

   • در پنجره باز شده، لیستی از دیسک‌های مجازی موجود نمایش داده می‌شود

3. انتخاب دیسک مورد نظر:

   • دیسک مجازی مربوط به ماشین مجازی ویندوز خود را انتخاب کنید

   • روی آیکون "Properties" کلیک کنید

4. افزایش حجم دیسک:

   • در تب "Attributes"، گزینه "Size" را پیدا کنید

   • حجم جدید را بر حسب مگابایت، گیگابایت یا ترابایت وارد کنید

   • توجه: این مقدار باید از حجم فعلی بیشتر باشد

   • روی دکمه "Apply" کلیک کنید

نکات مهم در Virtual Box:

• افزایش فضای دیسک در Virtual Box تنها برای فایل‌های VDI و VHD پشتیبانی می‌شود

• برای فایل‌های VMDK نیاز به ابزارهای جانبی دارید

• همیشه از داده‌های خود backup بگیرید قبل از انجام تغییرات

VMware Workstation

مراحل افزایش فضای دیسک در VMware:

1. توقف ماشین مجازی: مطمئن شوید ماشین مجازی خاموش است

2. ویرایش تنظیمات ماشین مجازی:

   • ماشین مجازی را در VMware انتخاب کنید

   • روی گزینه "Edit virtual machine settings" کلیک کنید

3. انتخاب هارد دیسک:

   • از لیست دستگاه‌ها، هارد دیسک را انتخاب کنید

   • روی دکمه "Utilities" کلیک کنید

4. افزایش فضای دیسک:

   • گزینه "Expand" را انتخاب کنید

   • حجم جدید را وارد کنید

   • روی "Expand" کلیک کنید

Hyper-V

مراحل افزایش فضای دیسک در Hyper-V:

1. توقف ماشین مجازی: ماشین مجازی باید خاموش باشد

2. تنظیمات ماشین مجازی:

   • در Hyper-V Manager، روی ماشین مجازی راست‌کلیک کنید

   • گزینه "Settings" را انتخاب کنید

3. مدیریت هارد دیسک:

   • از پنل سمت چپ، هارد دیسک را انتخاب کنید

   • روی "Edit" کلیک کنید

4. افزایش حجم:

   • در wizard باز شده، گزینه "Expand" را انتخاب کنید

   • حجم جدید را مشخص کنید

   • مراحل را تکمیل کنید

مرحله دوم: مدیریت فضای افزایش یافته در سیستم عامل میزبان

نصب و راه‌اندازی GParted در اوبونتو

مراحل نصب GParted:

1. به‌روزرسانی مخازن:

   bash

   sudo apt update

2. نصب GParted:

   bash

   sudo apt install gparted -y

معرفی GParted:

GParted (Gnome Partition Editor) یک ابزار قدرتمند و رایگان برای مدیریت پارتیشن‌ها در محیط لینوکس است. این ابزار امکان تغییر اندازه، جابجایی، ایجاد و حذف پارتیشن‌ها را فراهم می‌کند.

ویژگی‌های کلیدی GParted:

• پشتیبانی از انواع فایل سیستم‌ها (ext4, NTFS, FAT32, etc.)

• رابط کاربری گرافیکی ساده

• قابلیت مدیریت پارتیشن‌ها بدون از دست دادن داده

• ابزار قدرتمند برای بازیابی پارتیشن‌ها

استفاده از GParted برای مدیریت فضای دیسک

مراحل استفاده از GParted:

1. اجرای GParted:

   bash

   sudo gparted

2. انتخاب دیسک مناسب:

   • از منوی کشویی سمت راست بالا، دیسک مورد نظر را انتخاب کنید

   • مطمئن شوید دیسک صحیح را انتخاب کرده‌اید

3. شناسایی پارتیشن‌ها:

   • لیست پارتیشن‌های موجود را بررسی کنید

   • پارتیشن مورد نظر برای تغییر اندازه را شناسایی کنید

4. تغییر اندازه پارتیشن:

   • روی پارتیشن مورد نظر راست‌کلیک کنید

   • گزینه "Resize/Move" را انتخاب کنید

   • در پنجره باز شده، اندازه جدید را مشخص کنید

   • می‌توانید با کشیدن مرز پارتیشن یا وارد کردن مقادیر عددی، اندازه را تغییر دهید

5. اعمال تغییرات:

   • پس از تنظیم اندازه جدید، روی دکمه "Resize/Move" کلیک کنید

   • برای اعمال تغییرات، از منوی بالا گزینه "Edit" و سپس "Apply All Operations" را انتخاب کنید

   • صبر کنید تا عملیات کامل شود

نکات مهم در استفاده از GParted:

• همیشه از داده‌های خود backup بگیرید

• مطمئن شوید پارتیشن مورد نظر mount نیست

• در صورت وجود swap partition، آن را غیرفعال کنید

• عملیات ممکن است زمان‌بر باشد، به خصوص برای پارتیشن‌های بزرگ